Józefów powstał w XII w. choć społeczność żydowska zamieszkiwała tereny
dzisiejszej Pragi już wcześniej. Teren dzielnicy został otoczony murem i tak
właśnie powstało getto żydowskie. Swoją nazwę zawdzięcza cesarzowi Józefowi II,
który wydał edykt tolerancyjny znoszący obowiązek noszenia przez ludność
żydowską oznaczeń na ubraniach. W XVII w. wiele domów w dzielnicy spłonęło w
wielkim pożarze, a w XIX w., ze względu na ryzyko wybuchu epidemii, dzielnicę
zburzono i postanowiono na nowo.
Przed zniszczeniem w czasie II Wojny Światowej
uratował ją… Hitler – w jego planach było stworzenie w Józefowie „Egzotycznego
Muzeum Wymarłej Rasy”. Z powodu tej decyzji w dzielnicy znajduje się
najbogatszy zbiór zabytków kultury żydowskiej.
Obowiązkowe zabytki kultury żydowskiej w Pradze
W Józefowie urodził się Franz Kafka i to właśnie tutaj miłośnicy jego
twórczości mogą odwiedzić jego pomnik lub Muzeum
Fraza Kafki w jego domu rodzinnym. Warto również zobaczyć bogate zbiory Muzeum Żydowskiego,
które obejmuje:
• Synagogę Maisela – znajduje się tam ekspozycja o najstarszej historii Żydów na terenie Czech,
• Synagogę Pinkasa – na jej ścianach spisano tysiące nazwisk ofiar Holokaustu, zgromadzono tam również rysunki dziecięce z obozu w Terezinie,
• Synagogę Klausa – z eksponatami sakralnymi oraz przedmiotami związanymi z życiem codziennym,
• Synagogę Hiszpańską – z wystawą poświęconą historii Żydów czeskich i morawskich od XVIII wieku do 1945 roku,
• Salę Obrzędową – w której na początku XX w. przygotowywano do pochówku ciała zmarłych.
Jednym z ważniejszych budynków w Józefowie jest Ratusz Żydowski. Budynek zdobi wieża aż z czterema zegarami. Jeden z tych zegarów porusza się w przeciwną stronę, ponieważ symbole na tarczy są w języku hebrajskim.
Jednym z najważniejszych punktów na mapie praskiej dzielnicy żydowskiej jest Stary Cmentarz Żydowski. To unikatowy na skalę światową cmentarz ze względu na historię powstania. Stworzono go zaraz po wydzieleniu dzielnicy, wbrew nakazom religii. Kirkuty, czyli cmentarze żydowskie, powinny bowiem znajdować się poza granicami miasta. Najstarsza macewa (płyta nagrobna) na cmentarzu pochodzi z roku 1439.
Warto też wspomnieć, że znajduje się tu aż sześć synagog dostępnych do zwiedzania. Jedna z nich, synagoga Staranowa, jest znana ze słynnej legendy o golemie.
Jak do Pragi zawitał Poznań – legenda o golemie w synagodze Staranowej
Urodzony w Poznaniu rabin Löw ben Becalel, w trakcie pełnienia obowiązków rabina Pragi, stworzył z gliny istotę, która miała chronić przed prześladowaniami mieszkańców dzielnicy. Niestety, stwór stawał się coraz bardziej niebezpieczny – niszczył zamiast bronić. Dlatego rabin zabrał z ust golema pergamin, który sprawiał, że golem mógł funkcjonować. Widniało na nim słowo „Emet”, co po hebrajsku oznacza „prawda”. Według jednej wersji legendy rabin zmazał pierwszą literę, żeby uśmiercić swój twór („Met” = „śmierć”).
W drugiej wersji historii po prostu zabrał pergamin i ukrył go wraz ze swoim golemem gdzieś w synagodze Staranowej. Legenda nie podaje szczegółów, gdzie konkretnie należałoby szukać tajemniczego pergaminu. Dokument ożywiający potwora jest albo na strychu, albo w piwnicy budowli. W trakcie pobytu w Pradze lepiej nie podążać tropem tej atrakcji.
Jeśli widziałeś już most Karola, organy w kościele św. Mikołaja czy inne zabytki
Pragi, poznaj mniej znane atrakcje stolicy Czech. Zarezerwuj nocleg w samym centrum miasta w
hotelu Century Old Town
Prague – MGallery by Sofitel, żeby
do każdej z nich mieć kilka kroków.
